Trước đây, tôi có mua miếng đất ở Sài Gòn. Nhưng do chính sách vào thời điểm đó chỉ cho người có hộ khẩu tại Sài Gòn được đứng tên, nên tôi có nhờ anh H đứng tên giùm. Nay giá đất tăng giá, anh H trở mặt đòi tôi số tiền tương đương nửa miếng đất mới sang tên lại cho tôi, còn không anh ta sẽ bán cho người khác. Luật sư cho tôi hỏi, trong trường hợp này tôi phài làm gì để đòi lại đất của mình?
Trả lời
Theo thông tin bạn cung cấp, mặc dù bạn là người bỏ tiền để nhận chuyển nhượng đất, nhưng giấy tờ trên giấy chứng nhận lại tên anh H. Căn cứ vào khoản 16 Điều 3 Luật đất đai 2013 thì “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất”. Vì vậy, để đòi lại đất của mình, bạn phải thu thập các chứng cứ để chứng minh việc bạn là người nhận chuyển nhượng thật sự đối với thửa đất này như: hợp đồng, thỏa thuận mua bán, giấy xác nhận chuyển tiền,… hay bản cam kết, văn bản thỏa thuận về việc nhờ đứng tên,… Khi đó bạn mới có thể khởi kiện để đòi lại quyền sử dụng đất và yêu cầu hủy giấy chứng chứng nhận đứng tên anh H.
Ngoài ra, căn cứ vào án lệ số 02/2016 của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, Trường hợp anh H có quản lý, giữ gìn đối với quyền sử dụng đất của bạn, thì bạn vẫn phải xem xét và tính công sức bảo quản, giữ gìn, tôn tạo làm tăng giá trị quyền sử dụng đất cho người đứng tên hộ. Trường hợp không xác định được chính xác công sức của người đó, thì xác định người thực chất trả tiền để nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất và người đứng tên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất hộ có công sức ngang nhau để chia phần giá trị chênh lệch tăng thêm so với tiền gốc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất ban đầu.